Wykonanie wtórnej izolacji poziomej jest jednym z najbardziej kłopotliwych i pracochłonnych etapów renowacji obiektów. Dlatego też od dziesięcioleci próbuje się wykonywać te prace na różne sposoby i z różną skutecznością lub jej brakiem.
Podstawową czynnością jest określenie przyczyn zawilgocenia budynku. Analiza taka wykonywana jest w ramach diagnostyki, poprzedzającej prace renowacyjne. To podstawowa czynność, gdyż wybór rozwiązania materiałowego i kompleksowej technologii naprawy obiektu poddanego ekspertyzie wynika właśnie z badań, oględzin i odkrywek wykonanych w ramach analizy przyczyn zawilgocenia.
Odtworzenie izolacji poziomej to tylko jeden z etapów robót renowacyjno-naprawczych, które, przy kompleksowym zakresie, będą obejmować zagadnienia związane z odtwarzaniem izolacji poziomej i pionowej, muszą rozwiązywać problem związany z obecnością w zawilgoconym murze związków soli, będą także obejmować rzeczywiste sposoby osuszania obiektu (np. za pomocą osuszaczy absorpcyjnych, kondensacyjnych itp.) oraz sposoby naprawy elewacji (czyszczenie, spoinowanie, wzmacnianie podłoży, hydrofobizacja, scalanie kolorystyczne, naprawa spękanych tynków itp.). Lecz to także cały zespół czynności towarzyszących polegających na wykonaniu nowych instalacji sanitarnych, grzewczych, elektrycznych, wentylacyjnych lub klimatyzacyjnych, udrożnieniu lub zmianie sposobu odprowadzenia wód opadowych, czy wreszcie reprofilacji otaczającego terenu.
Celem wtórnej izolacji poziomej jest wytworzenie w przegrodzie przepony (warstwy, przegrody) przerywającej podciąganie kapilarne i uzyskanie, w dalszym czasokresie, w strefie muru nad wtórną izolacją poziomą obszaru o normalnej wilgotności. Oznacza to, że jest ona skuteczna jedynie przy kapilarnym podciąganiu wilgoci, że jeżeli mamy do czynienia z innymi źródłami zawilgocenia, konieczne jest podjęcie dodatkowych czynności i zastosowanie innych środków zaradczych (patrz tablica 1).
Tab. nr 1: Sposoby postępowania w zależności od rodzaju obciążenia wilgocią przy występowaniu izolacji wtórnych
| Rodzaj obciążenia | Izolacja zewnętrzna | Izolacja wewnętrzna | Iniekcje strukturalne/kurtynowe |
| Wilgoć gruntowa | + 1) | + | + |
| Woda bezciśnieniowa, powierzchnie poziome | + 2) | + | + |
| Woda pod ciśnieniem | + 3), 4) | + 3), 4) | + 3), 4) |
| Wilgoć higroskopijna (na skutek obecności szkodliwych soli) | – | – 5) | – |
| Wilgoć kondensacyjna | – 6) | – 6) | – 6) |
- może zaistnieć konieczność wykonania drenażu
- jeżeli nie zostanie wykonany drenaż, wykonać izolację przeciwwodną (jak dla obciążenia wodą pod ciśnieniem)
- konieczne jest wykonstruowanie szczelnego połączenia z nieprzepuszczalną dla wody płytą posadzkową.
- Należy sprawdzić stateczność elementów konstrukcji oraz podłoża pod warstwy uszczelniające
- Środkiem zaradczym są tynki renowacyjne WTA
- Środkiem zaradczym może być termoizolacja i/lub paroizolacja
Metody mechaniczne
Do najstarszych metod odtwarzania izolacji poziomej zaliczyć można metody mechaniczne. Polegają one generalnie na utworzeniu pasa izolacji przecinającego podciąganie kapilarne. Izolacja ta może być wykonana z różnych materiałów: folii czy laminatów z tworzyw sztucznych, pap bitumicznych, blach ze stali szlachetnej itp. Spotyka się także różnego rodzaju modyfikowane tworzywami sztucznymi zaprawy cementowe, charakteryzujące się przerwaniem podciągana kapilarnego. Logiczne jest, ze te wszystkie czynności musza prowadzić do trwałego i skutecznego oraz niezależnego od upływu czasu efektu przerwania podciągania kapilarnego. Możliwe (a czasami konieczne) są łączenia metod mechanicznych z iniekcyjnymi (w narożach, przejściach rur instalacyjnych oraz stosowanie dodatkowych środków flankujących (np. tynki renowacyjne).
Podstawową czynnością jest zagwarantowanie stateczności konstrukcji, zarówno na etapie wykonywania robót odtwarzających izolacje poziomą jaki i po jej wykonaniu. Konieczne jest także późniejsze siłowe zamknięcie rys powstałych na skutek podcinania muru.
Metody mechaniczne można z grubsza podzielić na metody polegające na odcinkowym podcinaniu muru oraz wbijaniu blach w spoiny.
Metoda odcinkowego podcinania muru polega na wykuwaniu bruzd (podcinaniu) w ścianie , układaniu tam materiału izolacyjnego oraz zamurowywaniu wykuć. Proces ten trwa do momentu wykonania izolacji na całej długości ściany i całym przekroju muru. Prace te należy wykonywać odcinkami, szczególnie zwracając uwagę na stateczność ściany. Dlatego też możliwość użycia np. młotów czy przecinaków pneumatycznych jest ograniczona i dużą część prac należy wykonać ręcznie. Największą zaleta tej metody jest fakt usunięcia najbardziej zasolonych i zniszczonych fragmentów muru, co ma niewątpliwy wpływ na redukcje ilości soli znajdujących się w murze oraz zmniejszenia higroskopijnego zawilgocenia muru. Minusem tej metody jest niemożliwość jej stosowania w obiektach zabytkowych oraz problem doboru materiałów ?dopasowanych? fizycznymi, chemicznymi oraz wytrzymałościowymi parametrami do starej substancji muru.
Próby odtwarzania izolacji poziomej poprzez wbijanie w ścianę blach ze stali nierdzewnej (np. chromowo-niklowych) mają też długą, bo ponad 30 letnią tradycję. Metoda ta jest obecnie z powodzeniem stosowana w wielu krajach, także w Polsce. Polega ona na mechanicznym wbijaniu w pozioma spoinę muru specjalnych blach, łączonych na zamek, przechodzących przez całą grubość muru. Wbija się je w odsłoniętą uprzednio spoinę na całej długości ścian, pneumatycznie lub hydraulicznie z częstotliwością rzędu 1000÷1500 uderzeń na minutę, aby min. uniknąć lub przynajmniej zminimalizować możliwość spękania i osiadania murów. Warunkiem koniecznym, umożliwiającym stosowanie tej metody jest obecność wsporczej spoiny o grubości przynajmniej 6mm, przechodzącej przez całą grubość muru, z drugiej natomiast strony, jest to założenie pozwalające na dość uniwersalne stosowanie tej metody. Standardowo stosuje się profilowane (lub rzadziej gładkie) płyty ze stali szlachetnych (chromowych, chromowo-niklowych oraz chromowo-niklowo-molibdenowych). Stosowane w tej metodzie blachy są odporne na sole znajdujące się w murze, jednak zalecane jest oznaczenie zawartości chlorków. W ekstremalnych sytuacjach stosuje się blachy z dodatkiem molibdenu. Standardowa grubość tego typu blach wynosi 1,5 mm, szerokość 300÷400mm, długość do 1000÷1200mm (zależy od grubości muru). Przy grubszych murach blachę wbija się z dwóch stron przegrody. Wyprofilowane brzegi blachy służą jako prowadnice oraz zamki umożliwiające łączenie blach na zakład. Chociaż sama czynność wbijania blach nie wymaga specjalnych przygotowań, konieczne jest zapewnienie odpowiedniej przestrzeni umożliwiającej ustawienie maszyn wbijających.
Spotykana jest także dwuetapowa metoda podcinania muru piłą lub tarczą diamentową (do wykonania przepony używa się wtedy gładkich blach ze stali szlachetnej lub z tworzyw sztucznych), jak również metoda polegająca na wierceniu równoległych i o stałym odstępie otworów w ścianie, które po oczyszczeniu wypełniane są specjalną zaprawą. Czynności powtarza się do uzyskania ciągłej poziomej przepony.
Iniekcja chemiczna
Inną metodą wykonywania wtórnej izolacji poziomej jest iniekcja chemiczna. Celem iniekcji chemicznej (zdjęcie 1 i 2) jest wytworzenie w przegrodzie przepony przerywającej podciąganie kapilarne i uzyskanie, w dalszym czasokresie, w strefie muru nad przeponą obszaru o normalnej wilgotności.
Przy pracach iniekcyjnych konieczne jest określenie istniejącego zawilgocenia (masowego) oraz oznaczenie maksymalnego kapilarnego poboru wody (maksymalnej wilgotności kapilarnej). Iloraz tych wartości pozwala na określenie kapilarnego stopnia przesiąknięcia wilgocią, który jest podstawą do wybrania metody iniekcji i odpowiedniego preparatu iniekcyjnego.
Oprócz tego istotne jest, aby przy konkretnym stopniu zasolenia przegrody ustalić laboratoryjnie udział wilgoci higroskopijnej w stosunku do stopnia przesiąknięcia wilgocią. W przypadku innych źródeł zawilgocenia, jak mówi instrukcja WTA, konieczne może być wykonanie dodatkowych badań.
Te wszystkie dane, oraz dodatkowe badania pozwalają określić, albo przynajmniej oszacować, w ogólnej wielkości zawilgocenia przegrody, udział wilgoci podciąganej kapilarnie (wykonywanie iniekcji w murach, których główną przyczyną zawilgocenia nie jest podciąganie kapilarne, nie spowoduje odcięcia dostępu wilgoci). Obok badań wilgotnościowych należy określić stopień zasolenia muru, tzn. oznaczyć ilość siarczanów, azotanów i chlorków.
Fot. 1.
|
Fot. 2.
|
Fot. 3.
|
Zatem o obciążeniu wilgocią murów nie stanowi wilgotność masowa lecz parametr zwany stopniem przesiąknięcia wilgocią. Skuteczność przepony jest ściśle związana z możliwością penetracji materiału iniekcyjnego w mur, dokładniej mówiąc w wypełnione wodą kapilary. Wypełnienie cieczą por o promieniu < 10-7 m jest bardzo utrudnione, praktycznie możliwa jest tylko dyfuzja gazów. Pory o promieniu miedzy 10-7÷10-4 cechuje obecność wilgoci podciąganej kapilarnie, natomiast pory o promieniu >10-4m mogą być wypełnione tylko przy dodatkowym działaniu ciśnienia. Oprócz rozkładu porów istotną rolę odgrywa także ich objętość. Całkowita objętość porów to objętość wszystkich porów, natomiast pozorna objętość porów uwzględnia tylko sumaryczną objętość porów kapilarnych, która może być określona poprzez oznaczenie kapilarnego poboru wody. I tu dochodzimy do sedna sprawy. Sama wilgotność masowa nic nie mówi o tym, czy mamy do czynienia z wilgocią pochodzenia kapilarnego ani o tym, jaki procent objętości porów jest wypełnionych wilgocią. A to przecież wpływa zarówno na celowość jak i skuteczność przepony. Przy metodach mechanicznych odtwarzania izolacji poziomej sytuacja się nie zmienia. Musimy stwierdzić, czy przyczyną zawilgocenia jest wilgoć podciągana kapilarnie (kapilarny stopień przesiąknięcia wilgocią ze względu na sposób przerywania kapilar jest tu mniej istotny), a to wymaga przeprowadzenia takich samych badań.
Przykładowo, porowatość betonu komórkowego sięga siedemdziesięciu kilku procent, dla cegły wynosi ona 17-26 %, dla betonu czy tynku cementowego kilkanaście procent, dla piaskowca 14-22%. Na tej podstawie nie da się niestety wysnuć żadnych informacji dotyczących sposobu absorpcji wilgoci przez te materiały, cegłą cechuje się z reguły dobrą zdolnością kapilarnego wchłaniania wody przy niewielkiej higroskopijności, beton komórkowy odwrotnie, zwiększoną sorpcją przy niewielkiej zdolności kapilarnego transportu wody.
Ze względu na technologię i sposób wykonywania iniekcji konieczne jest, przy określaniu stanu budynku/budowli czy przegrody zwrócenie uwagi na:
- rodzaj materiału użytego do wykonania przegrody
- geometrię
- jednorodność
- pęknięcia
- zarysowania (szerokość i długość rys oraz ich układ)
- wielowarstwowość muru
- wytrzymałość
- stateczność
W celu wytworzenia bariery przerywającej podciąganie kapilarne mogą być stosowane preparaty (zarówno jedno ? jak i wieloskładnikowe) na bazie:
- parafin
- żeli poliakrylanowych
- silikonatów
- krzemianów
- mikroemulsji silikonowych
- siloksanów
- żywic poliuretanowych
- żywic epoksydowych
Materiały do wykonywania przepony poziomej charakteryzują się generalnie następującymi sposobami działania:
- Następuje całkowite zamknięcie kapilar na skutek wprowadzenia do nich preparatu iniekcyjnego
- Na skutek osadzania się w porach i kapilarach pewnych substancji zmniejsza się ich średnica. Dochodzi do sytuacji, że szybkość wysychania jest większa niż zdolność kapilar do dostarczania wilgoci.
- Preparat iniekcyjny oddziaływując na ściany kapilar hydrofobizuje je, co prowadzi do powstania niezwilżalnej warstwy (przegrody) nie posiadającej zdolności kapilarnego podciągania wody
- Na skutek właściwości preparatu do iniekcji następuje zarówno hydrofobizaja ścian kapilar jak i zwężenie ich światła. Oczywiście właściwości penetrujące preparatu muszą umożliwiać także przerwanie zarówno dużych jak i małych kapilar.
Iniekcje wykonywać można metodą grawitacyjną (bezciśnieniową), stosowaną coraz rzadziej, oraz metodę ciśnieniową, która występuje w kilku wariantach. Dodatkowo iniekcje mogą być wykonywane jednostronnie lub dwustronnie, jednorzędowo lub dwurzędowo
Iniekcja grawitacyjna
To metoda, która była stosowana najwcześniej. Polega ona na wywierceniu w przegrodzie rzędu otworów i wlewaniu w nie za pomocą specjalnych lejków preparatu iniekcyjnego. Penetracja preparatu w przegrodę następuje na skutek chłonności kapilarnej, wymagane są tu więc puste kapilary, które mogą być wypełnione przez iniekt. Stąd wynika ograniczenie w stosowaniu tej metody do murów, których stopień przesiąknięcia wilgocią jest nie większy niż 65%.
W praktyce osiowy rozstaw otworów wynosi 10÷12,5 cm, średnice otworów zależą od zastosowanego procesu i środka iniekcyjnego, zazwyczaj wynoszą one od 2 do 3 cm.
Kąt pochylenia otworu do poziomu wynosi najczęściej 300 ÷ 450, przy czym otwór taki powinien przecinać przynajmniej jedną spoinę pozioma w przypadku murów cienkich, natomiast w przypadku murów grubych przynajmniej dwie poziome spoiny. Odległość miedzy końcem otworu a krawędzią ściany (w rzucie poziomym) powinien wynosić 5¸8 cm. (rysunek 1).
Stosowane do wykonywania otworów wiertarki wiertnice powinny w marę możliwości pracować bezwstrząsowo. W celu zapewnienia jednakowego i optymalnego kąta nachylenia korzystne jest stosowanie różnego rodzaju prowadnic i lawet. Powstały przy wierceniu pył należy odessać (zalecane) lub otwory przedmuchać sprężonym powietrzem.
Iniekcja ciśnieniowa
Metoda ciśnieniowa (zdjęcie nr 1-3) , w porównaniu do metody grawitacyjnej cechuje się kilkoma zaletami. Po pierwsze: może być stosowana także w murach mokrych (w takich sytuacjach korzystne może być także wstępne osuszenie pasa muru w miejscu wykonywania przepony i/lub stosowanie iniektów mających zdolność mieszania się z wodą zawartą w porach, np. na bazie mikroemulsji silikonowych), po drugie: znacznie ułatwia kontrolę całego procesu i przyspiesza cykl wysycania muru, po trzecie: otwory mogą być wykonywane poziomo, co w wielu sytuacjach, zwłaszcza w bardziej skomplikowanych obiektach, znacznie ułatwia jej wykonanie i połączenie z innymi izolacjami.
Do wykonywania iniekcji stosowane są różne typy pomp (membranowe, tłokowe, ślimakowe) i pakerów lub lanc iniekcyjnych. Zależy to od rodzaju zastosowanego systemu. Po zakończeniu procesu wysycania muru otwory należy zasklepić zaprawą zalecaną przez producenta systemu i kompatybilną z materiałem przegrody. Uwaga: do zasklepiania otworów nie należy stosować tradycyjnej zaprawy cementowej lub cementowo-wapiennej.
Ściana, szczególnie stara i zniszczona, nie jest w środku jednorodna. Niewypełnione fugi, mikrorysy czy nawet większe pęknięcia można znaleźć w każdym niemal murze. Zdarzają się także sytuacje, że wierzchnie, licowe strony wymurowano z cegieł dobrej jakości, natomiast środek muru stanowi swoisty ?śmietnik?. Iniekcja w takiej sytuacji wymaga podjęcia pewnych środków zapobiegawczych. Przede wszystkim trzeba zasklepić pustki i pęknięcia w murze. Wykonuje się to specjalnymi, chłonnymi kapilarnie upłynnionymi zaprawami (suspensjami), mającymi zdolność wypełniania niewielkich nawet pustek i rys czy też scalania luźnych składników muru. W praktyce wygląda to następująco. Po wywierceniu otworów następuje ich odpylenie (zalecaną metodą jest odessanie pyłu), następnie w otwory wprowadza się zaprawę (suspensję), wypełniającą rysy i pustki, po czym po rozpoczęciu procesu twardnienia (ten przedział czasu określa producent systemu) ponownie wykonuje się nawierty w tych samych miejscach (lub nieco wyżej)
Przy opracowywaniu projektu wykonywania przepony poziomej należy brać pod uwagę tzw. czynniki niepewności (ryzyka), które należy uwzględnić i zminimalizować już na etapie projektu renowacji. Będą to: dobór preparatu iniekcyjnego (zależny min. od współczynnika przesiąknięcia wilgocią muru), rozstaw otworów (związany z ilością wilgoci w murze i zdolnością iniektu do penetracji w kapilary oraz rodzajem muru), niejednorodność muru, występowanie rys i pustek oraz sposób, w jaki preparat iniekcyjny przerywa podciąganie kapilarne.
Te problemy doprowadziły do opracowania tzw. iniekcji wielostopniowej, będącej także iniekcją ciśnieniową. Składa się ona z trzech różnych etapów, stosowanych w kombinacjach, w zależności od rodzaju muru. Istotne jest to, że etapy te zawsze występują zawsze w kombinacjach: 1+2 lub 2+3, natomiast w większości przypadków wystarcza sam etap 2.
etap 1: wstępna iniekcja chłonną kapilarnie i płynną zaprawą (suspensją) cementową pozwalającą na wypełnienie pustych przestrzeni i rys
etap 2: właściwa iniekcja preparatem na bazie mikroemulsji silikonowych (rozcieńczonym wodą, proporcje rozcieńczenia rzędu 1:10 ÷1:15)
etap 3: w trudnych warunkach (wysoki stopień przesiąknięcia wilgocią) oraz wysoka względna wilgotność powietrza stosuje się dodatkowo specjalne aktywatory, takie jak produkty na bazie krzemianów metali alkalicznych lub silikonatów.
W metodzie tej, po wykonaniu wstępnej iniekcji wypełniającej pustki i rysy, w przeciągu następnych 30÷60 minut (jednak czasokres ten określa zawsze producent systemu) należy wykonać właściwą iniekcję. Oznacza to, że częściowo stwardniałą zaprawę z wstępnej iniekcji należy rozwiercić i w te same otwory wprowadzić mikroemulsję silikonową. Ciśnienie zależy przede wszystkim od wytrzymałości muru. Przy wypełnianiu pustek stosuje się zazwyczaj ciśnienie rzędu 2÷3 bar, właściwą iniekcję przeprowadza się przy ciśnieniu 5÷10 bar. Czas wtłaczania preparatu iniekcyjnego nie powinien być krótszy niż 10÷20 minut, pozwala to na odpowiednie rozprowadzenie się? mikroemulsji w systemie kapilar. Dodatkowe aktywatory (jeżeli są przewidziane), wprowadza się w mur po upływie kilku godzin do 1 dnia za pomocą krótkotrwałych iniekcji. Nie ma tu potrzeby utrzymywania przez dłuższy czas stałego ciśnienia.
Do zalet iniekcji wielostopniowej (oprócz zalet wynikających z faktu, że jest to iniekcja ciśnieniowa) zaliczyć można: zastosowanie we wszystkich prawie rodzajach muru (także niejednorodnych i z pustkami) oraz możliwość zastosowania w przesiąkniętych wilgocią murach, także przy wysokiej wilgotności względnej powietrza.
Kolejnym wariantem iniekcji ciśnieniowej jest iniekcja impulsowa. Wymaga ona stosowania wyłącznie mikroemulsji silikonowych. Jak sama nazwa wskazuje, sposób podawania preparatu iniekcyjnego jest inny niż np. w iniekcji wielostopniowej. Specjalny agregat wytwarza ciśnienie cyklicznie, czas impulsu wynosi zazwyczaj od 0,5 do 2,5 sekundy, przerwy miedzy nimi natomiast 0,5-5 minut. Zasadą jest zróżnicowanie czasów trwania impulsów i długości przerw od fazy iniekcji. W początkowej fazie procesu stosuje się dłuższe czasy trwania impulsów przy krótszych przerwach miedzy nimi. Proporcje te następnie ulęgają odwróceniu. Cały proces iniekcji sterowany jest automatycznie, odpowiednio ustawiony programator pozwala na zoptymalizowanie parametrów procesu (ciśnienie, czas impulsu, przerwa, czas trwania iniekcji). Zasady wiercenia otworów w iniekcji impulsowej są takie same jak opisane powyżej, w punkcie dotyczącym iniekcji ciśnieniowej. Obowiązują tu takie same zasady. Różnica polega na tym, że nie stosuje się pakerów, lecz tzw. lance iniekcyjne (zdjęcie nr 4). Są to specjalne rurki z nawierconymi rzędami otworów o średnicy nie przekraczającej 1mm. Pozwalają one na wykonanie skutecznej iniekcji w murach z rysami i pustkami bez wykonywania wstępnej iniekcji upłynnionymi zasadami. Oczywiście możliwe jest zastosowanie tradycyjnych pakerów, jednak w takiej sytuacji konieczne jest wykonanie wszystkich robót przygotowawczych, także ze wstępną iniekcją (jeżeli jest niezbędna).
Fot. 4.
|
Fot. 5.
|
Fot. 6.
|
Czas trwania iniekcji dla odcinka obsługiwanego przez pompę (może on wynosić nawet 64 pakery/lance – zdjęcie nr 5) zwykle waha się pomiędzy 5 a 10 godzin. Zaletą tej metody jest możliwość wykonywania iniekcji w murach warstwowych i niejednorodnych bez czasochłonnych i trudnych wstępnych iniekcji. Wadą jest brak możliwości uwzględnienia różnorodnych parametrów muru na odcinku obsługiwanym przez tę samą pompę oraz brak możliwości kontroli zużycia preparatu dla każdego otworu.
Iniekcje dwurzędowe i dwustronne
W pewnych sytuacjach korzystne lub nawet konieczne może być wykonanie iniekcji dwurzędowej. Wykonuje się ją przede wszystkim w murach mieszanych. Wykonanie jednorzędowej iniekcji, zwłaszcza, gdy do budowy muru stosowano nienasiąkliwe czy niskonasiąkliwe kamienie o różnych kształtach i wymiarach, może być nieskuteczne. Podciąganie kapilarne nie występuje przecież w materiałach nienasiąkliwych i otwory wierci się wówczas w spoinach. Iniekcja dwurzędowa umożliwia w takiej sytuacji uzyskanie ciągłego pasa, przerywającego podciąganie kapilarne. Rysunek nr 3 pokazuje maksymalne rozstawy otworów iniekcyjnych. Przykłady iniekcji dwurzędowej pokazano na zdjęciach nr 6.
W przypadku przepony dwurzędowej należy liczyć się z możliwością wzrostu zużycia materiału iniekcyjnego.
W przypadku murów grubych (powyżej 60 cm) zaleca się aby nie wykonywać iniekcji jednostronnej lecz dwustronną (rysunek nr 4). Nie znaczy to, że poprawne i skuteczne wykonanie iniekcji jednostronnej nie jest w tym przypadku niemożliwe. Iniekcje jednostronne wykonywało się i wykonuje w murach o grubości nawet sto kilkadziesiąt cm. Pojawia się jednakże pewien problem. Aby przepona była szczelna, otwory muszą być do siebie równoległe, co w przypadku grubych murów wymaga zachowania szczególnej staranności. Wykonanie jednostronnej przepony w tak grubych murach wymaga od wykonawcy stosowania specjalnych lawet i innych przyrządów, aby zachowany był zarówno kąt nachylenia otworu do poziomu, jak i równoległość otworów. Nie zaleca się w takich sytuacjach wiercić otworów w maksymalnym dopuszczalnym rozstawie. Powyższe zalecenia dotyczą iniekcji ciśnieniowej. Dla iniekcji grawitacyjnej w murach grubszych niż 60 cm nawierty należy wykonywać z obu stron przegrody.
Wykonując iniekcje w murach mieszanych i/lub zbudowanych z kamieni nieporowatych, otwory wiercimy w fugach. Niechłonny kamień nie wykazuje podciągania kapilarnego, bezcelowa więc jest także próba wykonania w nim iniekcji.
Kontrola procesu iniekcji
Niezależnie od zastosowanej metody konieczne jest dokumentowanie wszystkich istotnych parametrów mających wpływ na poprawność wykonywanych prac i skuteczność iniekcji. Wymienia je załącznik nr 2 instrukcji WTA nr 4-4-04. Są to:
- Dane identyfikujące firmę wykonawczą
- Obiekt
- Okres czasu, w którym wykonywano prace iniekcyjne
- Minimalna i maksymalna temperatura podłoża
- Wilgotność względna powietrza
- Zastosowany preparat iniekcyjny
- Rodzaj (baza) preparatu iniekcyjnego
- Zasada działania preparatu iniekcyjnego
- Producent/dostawca preparatu iniekcyjnego
- Wilgotność iniekowanego muru
- Stopień przesiąknięcia wilgocią muru
- Nazwa i typ użytego wilgotnościomierza
- Grubość ściany
- Rodzaj materiału ściany i rodzaj muru (cegła, cegła wapienno-piaskowa, piaskowiec, kamień naturalny, beton; mur mieszany, mur jednowarstwowy, wielowarstwowy; spoina zwietrzała, mocna; inne).
- Inne istotne szczegóły (pustki, stara przepona itp.)
- Iniekcja jednorzędowa, dwurzędowa, dwustronna
- Średnica otworów
- Rozstaw otworów
- Kąt nachylenia
- Głębokość nawiertów
- Usytuowanie rzędu otworów (kondygnacja podziemna, parter, piętro, pozom gruntu, …….cm ponad poziomem otaczającego terenu, pod stropem, na dole ściany itp)
- Sposób przeprowadzenia iniekcji (ciśnieniowa, stosowany agregat/pompa, ciśnienie iniekcji; bezciśnieniowa, zastosowany dodatkowy osprzęt/zasobnik; dodatkowe czynności typu alkalizacja muru przed/po iniekcji, wstępne osuszanie pasa iniekcji itp.)
- Zużycie materiału (zakładane, rzeczywiste)
- Inne istotne informacje
W celu kontroli zużycia iniektu pomocne mogą być przedstawione poniżej tabele 2 i 3.
Tab. nr 2 Protokół iniekcji bezciśnieniowej
| Otwór nr | Odstęp między kolejnymi otworami | Grubość muru | Głębokość otworu | Kąt nachylenia | Rodzaj muru | Zużycie iniektu | Wypełnienie pustek | |
| Poziomymi [cm] | Pionowymi [cm] | [cm] | [cm] | [o] | [dm3] | |||
| 1 | ||||||||
| 2 | ||||||||
Tab. nr 3 Protokół iniekcji ciśnieniowej
| Otwór nr | Odstęp między kolejnymi otworami | Ciśnienie | Zużycie iniektu | Kąt nachylenia | Głębokość otworu | Rodzaj muru | Grubość muru | Wypełnienie pustek | |
| Poziomymi [cm] | Pionowymi [cm] | [bar] | [dm3] | [o] | [cm] | [cm] | |||
| 1 | |||||||||
| 2 | |||||||||
Sama przepona pozioma, wykonana metodą iniekcji lub inną nie gwarantuje wyschnięcia muru, dlatego błędem jest nazwanie jej metodą osuszania muru. Jest to tylko jeden ze sposobów wykonania izolacji poziomej. Mur może wysychać, ale wcale nie musi. Zależy to od bardzo wielu czynników. Mało tego, pozostawienie muru ?samego sobie? może w pewnych sytuacjach przyspieszyć degradację ściany ? po rozpoczęciu procesu wysychania ściany powyżej przepony może dojść tam do wykrystalizowania się soli budowlanych oddziałujących szkodliwie na ścianę. Konieczne może być dodatkowe zabezpieczenie ściany tynkiem renowacyjnym WTA, uszczelnienie pionowe w obszarze cokołu i fundamentów, wykonanie wewnętrznej wanny szczelnej, zastosowanie preparatów do zwalczania biologicznej korozji (grzyby), dodatkowe zabezpieczenie (zaimpregnowanie) cokołów, itp.
Literatura
- M. Rokiel: ?Hydroizolacje w budownictwie. Wybrane zagadnienia w praktyce?, Dom Wydawniczy medium 2006
- WTA Merkblatt 2-9-04 Sanierputzsysteme
- WTA Merkblatt 4-5-99 Beurteilung von Mauerwerk. Mauerwerkdiagnostik
- WTA Merkblatt 4-11-02 Messung der Feuchte von mineralischem Baustoffen
- WTA Merkblatt 4-4-04 Mauerwerksinjektion gegen kapillare Feuchtigkeit
- WTA Merkblatt 4-6-05 Nachträgliches Abdichten erdberührter Bauteile
- WTA Merkblatt 4-7-02 Nachträgliche mechanische Horizontalsperre?
WARSTWY ? DACHY i ŚCIANY 3’2008
Zobacz więcej na stronie: www.abc-izolacje.pl w dziale fundamenty
