W sierpniu ruszył na nowych zasadach Program Prosument, dzięki któremu można uzyskać dotację do 40% na zakup i montaż mikro- i małych instalacji odnawialnych źródeł energii, do produkcji energii elektrycznej lub ciepła dla osób fizycznych oraz wspólnot lub spółdzielni mieszkaniowych, łącznie z preferencyjnie oprocentowanym kredytem na 1% w skali roku. Co oznacza możliwość uzyskania dotacji bez wkładu własnego. Zmiany w programie mają ułatwić pozyskanie dotacji oraz dostosować go do nowych regulacji prawnych.
Program Prosument, którego pełna nazwa brzmi „Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii Część 2) Prosument – linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii”, stworzony został przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przede wszystkim w celu ograniczenia emisji CO2 poprzez zwiększenie produkcji energii z odnawialnych źródeł. Prosument stanowi kontynuację i rozszerzenie zakończonego w 2014 roku programu wspierania rozproszonych, odnawialnych źródeł energii, przeznaczonego na zakup i montaż kolektorów słonecznych.
Wprowadzono kilka ważnych zmian w programie priorytetowym, pozwalających na skorzystanie z niego większej liczbie beneficjentów – m.in. zniesiono obowiązek łączenia inwestycji w produkcję ciepła i energii elektrycznej – teraz można wybrać jeden rodzaj instalacji (tylko do produkcji ciepła lub tylko wytwarzających energię elektryczną) albo też obydwa. Ponadto, wydłużony został do końca 2016 r. okres udzielania wyższej dotacji do 40% kosztów kwalifikowanych (20% dla źródeł ciepła i 40% dla źródeł energii elektrycznej). Szerszy dostęp do dotacji umożliwiły również takie zmiany, jak: włączenie do katalogu beneficjentów końcowych stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego i spółek samorządowych (100% udziałów samorządu), jak też obniżenie minimalnej kwoty wniosku składanego przez samorząd do 200 tys. zł. Ponadto, włączono do kosztów kwalifikowanych koszt audytu energetycznego. Obniżono maksymalny jednostkowy koszt kwalifikowany dla kolektorów słonecznych i systemów fotowoltaicznych. Wyłączono możliwość korzystania z taryf gwarantowanych przewidzianych ustawą o OZE – nadwyżki energii z instalacji będą mogły być odsprzedawane po cenie rynkowej oraz będzie można korzystać z bilansowania półrocznego (net-meteringu) przewidzianego w ustawie.
Obecnie, aby otrzymać wypłatę środków z Funduszu, wystarczy dokument potwierdzający możliwość zawarcia umowy o świadczeniu usług dystrybucji energii elektrycznej (wcześniej należało przedstawić umowę), wystawiony przez właściwe przedsiębiorstwo energetyczne – to jedna z ostatnich zmian w programie, zatwierdzonych przez NFOŚiGW 26 sierpnia, mająca przyspieszyć proces rozliczania efektów i wypłat środków. Pozostałe najnowsze zmiany to:
- rozszerzenie katalogu beneficjentów – możliwość dostępu do programu dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych realizujących przedsięwzięcia w budynkach niezależnie od jego charakteru (jednorodzinny, wielorodzinny),
- rozszerzenie pojęcia dysponowania nieruchomością o spółdzielcze własnościowe prawo do domu jednorodzinnego, a także ujednolicenie definicji budynku mieszkalnego,
- dostosowanie definicji biogazu określonej w programie do definicji zawartej w ustawie o OZE (brak ograniczania tylko do biogazu pozyskiwanego w procesie fermentacji metanowej).
Pobierz: Program Prosument – tekst jednolity z 26.08.2015
Kto może uzyskać dotację na OZE?
Dotacja przeznaczona może być na zakup i montaż nowych instalacji i mikroinstalacji OZE do produkcji energii elektrycznej lub ciepła, na potrzeby budynków mieszkalnych jednorodzinnych i wielorodzinnych, z możliwością odsprzedaży nadwyżek energii. Dofinansowanie może być przeznaczone również na wymianę instalacji na bardziej efektywne i przyjazne środowisku.
Beneficjentami programu mogą być osoby fizyczne, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe oraz jednostki samorządu terytorialnego, ich związki lub ich stowarzyszenia oraz spółki prawa handlowego ze 100% udziałów samorządu terytorialnego. Należy pamiętać, że energia wytwarzana przez dotowane instalacje musi być przeznaczona dla osób fizycznych – budynek korzystający z energii musi być przynajmniej w 50% przeznaczony na cele mieszkalne.
Przez budynek mieszkalny (w tym wielorodzinny) należy rozumieć, istniejący lub będący w budowie, budynek wolnostojący albo samodzielną część domu bliźniaczego albo szeregowego, przeznaczony i wykorzystywany na cele mieszkaniowe co najmniej w połowie powierzchni całkowitej (art.7.5 ust. 4).
Wnioskodawca musi posiadać prawo do dysponowania budynkiem mieszkalnym, które należy rozumieć jako: prawo własności (w tym współwłasność), użytkowanie wieczyste, czy też spółdzielcze własnościowe prawo do domu jednorodzinnego.
Rodzaje przedsięwzięć
Dotacje udzielane są na następujące rodzaje instalacji OZE:
– do produkcji ciepła:
- źródła ciepła opalane biomasą – o zainstalowanej mocy cieplnej do 300 kWt,
- pompy ciepła – o zainstalowanej mocy cieplnej do 300 kWt,
- kolektory słoneczne – o zainstalowanej mocy cieplnej do 300 kWt,
– do produkcji energii elektrycznej:
- systemy fotowoltaiczne – o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kWp,
- małe elektrownie wiatrowe – o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kWe,
- mikrokogeneracja – o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kWe,
służących na potrzeby istniejących lub będących w budowie budynków mieszkalnych.
Zobacz: Elektrownie wiatrowe – ekologiczna energia na www.pro-futuro.eu
Zobacz: Panele fotowoltaiczne oraz innowacyjne rozwiązania w dziedzinie energii elektrycznej – www.prosolare.eu
Gdzie złożyć wniosek?
Nabór wniosków o dofinansowanie z NFOŚiGW prowadzony jest za pośrednictwem trzech rodzajów podmiotów – jednostki samorządu terytorialnego (urzędy gmin / miast), wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW) oraz banki. Listę podmiotów uczestniczących w programie Prosument znaleźć można na stronie www.nfosigw.gov.pl.
Do kiedy należy złożyć wniosek?
Program Prosument realizowany będzie w latach 2015-2022 (budżet na te lata wynosi do 714 700 tys. zł.), przy czym umowy pożyczek (kredytu) mogą być zawierane do końca 2020 r. Jeszcze do końca 2016 roku można skorzystać z wyższej dotacji – 40% na odnawialne źródła energii elektrycznej (systemy fotowoltaiczne, małe elektrownie wiatrowe, układy mikrokogeneracyjne, w tym mikrobiogazownie) i 20% na odnawialne źródła energii cieplnej – kotły na biomasę, pompy ciepła, kolektory słoneczne o zainstalowanej mocy cieplnej do 300kWt). Po roku 2016 dotacja zmniejszy się odpowiednio z 40% do 30% – na odnawialne źródła energii elektrycznej, oraz z 20% do 15% na odnawialne źródła energii cieplnej.
Nabór wniosków odbywa się w trybie ciągłym.
Zobacz: Dofinansowania dla systemów fotowoltaicznych: Pro Solare pomaga w pozyskiwaniu dotacji na budowę systemów fotowoltaicznych
Wysokość dotacji
W programie Prosument całość inwestycji pokrywana jest ze środków zewnętrznych (bez wkładu własnego) – w postaci niskooprocentowanych (1% w skali roku) form finansowania: pożyczki (WFOŚiGW) lub kredytu preferencyjnego (banki), wraz z dotacją – 20% w przypadku instalacji do produkcji ciepła lub 40% finansowania instalacji produkujących energię elektryczną (po 2016 r. 15% i 30%) – łącznie pokrywających do 100% kosztów kwalifikowanych instalacji. Maksymalna wysokość kosztów kwalifikowanych – w zależności od rodzaju beneficjenta i przedsięwzięcia – to 100-500 tys. zł.
Wysokość kosztów kwalifikowanych w Programie Prosument wynosi od 1000 zł. do 100 tys. – na potrzeby jednego budynku mieszkalnego jednorodzinnego, a w przypadku instalacji wykorzystującej więcej niż jedno źródło energii elektrycznej lub ciepła – do 150 tys. zł. W przypadku budynku mieszkalnego wielorodzinnego zarządzanego przez wspólnotę lub spółdzielnię mieszkaniową wysokość kosztów kwalifikowanych sięgać może 300 tys. zł. i do 450 tys. zł. – dla instalacji wykorzystującej więcej niż jedno źródło energii. Koszty te mogą wzrosnąć nawet do 500 tys. zł. w przypadku instalacji układu mikrokogeneracyjnego na biogaz.
Dla każdego rodzaju instalacji określony jest maksymalny jednostkowy koszt kwalifikowany (patrz. Tab 1.). Maksymalny okres finansowania pożyczką / kredytem to 15 lat. Koszty przedsięwzięcia nie mogą być dofinansowywane z innych środków publicznych.
Tab. 1. Maksymalne jednostkowe koszty kwalifikowane dla każdego rodzaju instalacji.
| Lp | Instalacja | Maksymalny jednostkowy koszt kwalifikowany instalacji |
| 1 | Źródła ciepła opalane biomasą | – kotły o załadunku ręcznym – 1000 zł./kW;- kotły o załadunku automatycznym – 1600 zł./kW.
Jeżeli projekt instalacji przewiduje montaż zasobnika buforowego wody grzewczej – maksymalny koszt kwalifikowany instalacji powiększa się o 200 zł./kW. |
| 2 | Pompy ciepła | – dla pomp ciepła typu powietrze/woda dla potrzeb c.o. i c.w.u.: 3000 zł./kW,
– dla pomp ciepła typu powietrze/woda wyłącznie dla potrzeb c.w.u.:
– dla pozostałych pomp ciepła dla potrzeb c.o. i c.w.u.: 5500 zł./kW |
| 3 | Kolektory słoneczne | 2000 zł./kW (moc określona zgodnie z normą PN-EN 12975-1 lub równoważną, przy różnicy temperatury (Tm-Ta)=50 K i natężeniu promieniowania słonecznego G=1000 W/m²). |
| 4 | Systemy fotowoltaiczne | – dla instalacji o mocy do 5 kW: 7000 zł./kWp,
– dla instalacji o mocy powyżej 5, do 40 kW: 6000 zł./kWp. Jeżeli projekt instalacji przewiduje montaż akumulatorów do magazynowania energii elektrycznej – maksymalny koszt kwalifikowany instalacji powiększa się o 5000 zł./kWh pojemności akumulatora. |
| 5 | Małe elektrownie wiatrowe | – dla instalacji o mocy do 10 kW: 11000 zł./kW,
– dla instalacji o mocy powyżej 10, do 40 kW: 6500 zł./kW. Jeżeli projekt instalacji przewiduje montaż akumulatorów do magazynowania energii elektrycznej – maksymalny koszt kwalifikowany instalacji powiększa się o 5000 zł./kWh pojemności akumulatora. |
| 6 | Mikrokogeneracja | – dla instalacji na biogaz, o mocy poniżej 20 kWe: 40000 zł./kWe,
– dla instalacji na biogaz, o mocy od 20 do 40 kWe: 30000 zł./kWe, – dla instalacji na biopłyny lub biomasę, o mocy poniżej 20 kWe: 9000 zł./kWe, – dla instalacji na biopłyny lub biomasę, o mocy od 20 do 40 kWe: 7000 zł./kWe. |
Koszty przekraczające limity określone w pkt. 4 – 6 stanowią koszt niekwalifikowany. Źródło: NFOŚiGW
Inwestor, który otrzyma dofinansowanie z NFOŚiGW, w przypadku instalacji o mocy do 10 kW służących do produkcji energii elektrycznej, podłączonych do sieci dystrybucyjnej, w których wytworzenie energii elektrycznej i wprowadzenie do sieci nastąpi po 1 stycznia 2016 r., nie będzie mógł korzystać z cen stałych, o których mowa w art. 41 ust. 10 i 15 Ustawy o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 r. (Dz.U. 2015 poz. 478). Uzasadnieniem jest możliwość przekroczenia dopuszczalnej pomocy publicznej. Nadwyżki energii mogą być w tym przypadku sprzedawane do sieci po cenie rynkowej, zgodnie z art. 41 ust. 8 ww. Ustawy. Inwestor będzie mógł też korzystać z bilansowania półrocznego (net-metering) – art. 41 ust. 14 ww. Ustawy.
Program Prosument nie tylko promuje nowe technologie OZE oraz postawy prosumenckie – podnosi świadomość inwestorską i ekologiczną, ale też znacząco wpływa na rozwój rynku dostawców urządzeń i instalatorów. Program priorytetowy Prosument oraz Ustawa o odnawialnych źródłach energii, wspierające rozwój sektora OZE, w tym rozwiązań prosumenckich – instalacji, które wykorzystują prąd na własny użytek z możliwością odsprzedaży nadwyżek do sieci, mogą znacząco wpłynąć na wzrost udziału energii z odnawialnych źródeł w bilansie energetycznym Polski już w najbliższych latach.
Joanna Chrapkowska-Smoter
Publikacja: 4-09-2015. Aktualizacja: 25-09-2015
Więcej na temat: Elektrownie wiatrowe – ekologiczna energia na www.pro-futuro.eu
Więcej na temat: Panele fotowoltaiczne oraz innowacyjne rozwiązania w dziedzinie energii elektrycznej – www.prosolare.eu
Zobacz: Montaż i serwis elektrowni i paneli fotowoltaicznych
