O dobrą akustykę w budynku trzeba zadbać już na poziomie projektu. Nadmierny hałas nie tylko zmniejsza komfort mieszkania, ale również negatywnie oddziałuje na nasze zdrowie i samopoczucie. Szczególnie w przypadku terenów mieszkalnych, obiektów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz szpitali normy budowlane szczegółowo regulują dopuszczalny poziom hałasu.
By stworzyć komfort akustyczny w domu warto zwrócić uwagę na parametry akustyczne zastosowanych materiałów budowlanych. Niestety, prawidłowa izolacja akustyczna często spychana jest na margines na etapie prac projektowych, a w wybudowanym już budynku wprowadzenie poprawek jest bardzo trudne i wymaga dużych nakładów finansowych.
Oddziaływanie hałasu powoduje spadek koncentracji i stres, a w dalszym etapie może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych, między innymi do uszkodzenia narządów słuchu, nerwic, chorób układu krążenia.
Różne źródła hałasu
W budownictwie hałas zaliczany jest do czynników zanieczyszczających środowisko, a postępująca urbanizacja sprawiła, że stał się on poważnym problemem cywilizacyjnym. W dużych miastach przy wysokim natężeniu ruchu ulicznego poziom hałasu może osiągać nawet 80 dB, co znacząco oddziałuje na komfort życia mieszkańców. Jak wykazały badania medyczne, narażenie na działanie dźwięku na tak wysokim poziomie powoduje zaburzenia funkcji fizjologicznych organizmu, problemy z koncentracją oraz odczuwalne zmęczenie nieadekwatne do wykonywanych czynności.
Dopuszczalny poziom hałasu w pomieszczeniach mieszkalnych powinien mieścić się w przedziale od 25 do 35 dB w nocy oraz 30 do 40 dB w dzień. Dwukrotne przekroczenie tych norm stało się przyczyną wzrostu zainteresowania tematyką izolacji akustycznej. Do przepisów prawa budowlanego wprowadzono szereg nakazów, regulujących parametry izolacji dźwiękowej dla ścian, okien i stropów.
W budynkach występują dwa rodzaje hałasów: komunikacyjny ? dochodzący z zewnątrz oraz bytowy, czyli wewnętrzny, przenoszony przez stropy i ściany działowe. W budynku dźwięki rozchodzą się drogą powietrzną i materiałową, inaczej zwaną też uderzeniową. Najczęściej występującymi hałasami komunikacyjnymi są odgłosy powodowane przez ruch samochodowy, szczególnie dokuczliwy w centrach miast i terenach osiedlowych. Niemniej uciążliwy jest hałas wynikający z użytkowania pomieszczeń, powstały poprzez odgłosy kroków, windę oraz sprzęty gospodarstwa domowego.
Ściana ? skuteczny izolator dźwięku
Ściana wzniesiona z tych samych elementów, przykładowo cegieł lub poryzowanych pustaków ceramicznych, może pełnić funkcję zarówno ściany zewnętrznej, jak i wewnętrznej. W zależności od jej usytuowania, inne są jej role w zakresie izolacji dźwiękowej. Mur zewnętrzny musi chronić przede wszystkim przed hałasem komunikacyjnym, a wewnętrzne ściany działowe odpowiadają za tłumienie dźwięków bytowych.
Wysokimi właściwościami w zakresie izolacji akustycznej wykazują się materiały budowlane o dużej masie i gęstości, takie jak beton czy pustaki ceramiczne.
– Nawet przy jednowarstwowych konstrukcjach ścian można osiągnąć wysoką izolacyjność akustyczną ? mówi Krzysztof Omilian z firmy Rőben Ceramika Budowlana. ? Przy zastosowaniu pustaków poryzowanych POROTON z pionowymi kanalikami do wypełnienia zaprawą zalewową, otrzymuje się przy niezbyt grubych ścianach duży ciężar powierzchniowy. A ten czynnik jest decydujący w izolacji akustycznej.
Jeszcze lepsze parametry w zakresie izolacji akustycznej wykazuje ściana trójwarstwowa, w przypadku której dodatkowym izolatorem dźwięku jest ceglana elewacja, wykonana z klinkieru lub cegły licowej. Co więcej, zastosowanie szlifowanych pustaków ceramicznych POROTON pozwala zminimalizować występowanie mostków akustycznych, na tej samej zasadzie, jak w przypadku mostków termicznych. Oszlifowana powierzchnia umożliwia dokładniejsze układanie i precyzyjne przyleganie do siebie poszczególnych bloków.
Nie tylko ściany
Hałas docierający z zewnątrz przedostaje się do pomieszczeń nie tylko poprzez ściany, ale również poprzez dach. Szczególnie przy obfitych opadach deszczu, szumy przenikające przez pokrycie dachowe mogą zmniejszać komfort mieszkania. W porównaniu z blachodachówką, dachówki ceramiczne wykazują znacznie lepsze właściwości izolacji dźwiękowej, zmniejszając natężenie docierających z zewnątrz odgłosów. Ponadto, ważnym elementem w całej konstrukcji domu są okna, w przypadku których nieprawidłowe rozszczelnienie lub niski wskaźnik izolacyjności dźwiękowej skutkuje przenikaniem hałasów z zewnątrz.
Zapewnienie odpowiedniego komfortu akustycznego w budownictwie wymaga świadomego i przemyślanego postępowania podczas realizacji. Podobnie jak w przypadku termoizolacyjności, budowa domu z odpowiednich materiałów jest znacznie tańszym przedsięwzięciem niż późniejsze docieplanie budynku lub zabezpieczanie ścian tworzywami izolującymi dźwięki.
Zgodnie z obowiązującą w Polsce normą dotyczącą akustyki budowlanej PN-87/B-02151/02 dopuszczalne są następujące wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach:
Pomieszczenia mieszkalne w budynkach mieszkalnych ? 30 dB w nocy, 40 dB w ciągu dnia
Pokoje chorych w szpitalach i sanatoriach ? 30 dB w nocy, 35 dB w ciągu dnia
Gabinety badań lekarskich w przychodniach i szpitalach, pomieszczenia psychoterapii ? 35 dB w ciągu dnia
Pokoje dla dzieci w żłobkach, klasy w przedszkolach ? 35 dB w ciągu dnia
Klasy i pracownie szkolne (za wyjątkiem pracowni zajęć technicznych), sale wykładowe, audytoria ? 40 dB w ciągu dnia
Pomieszczenia do pracy umysłowej wymagającej silnej koncentracji i uwagi ? 35 dB w ciągu dnia
Sale kawiarniane i restauracyjne ? 50 dB w ciągu dnia
fot. Röben