Ostrawski Świat Techniki – perła architektoniczna łącząca przeszłość z przyszłością

Obszar Dolnych Witkowic, kojarzony dotychczas z wyjątkowym terenem przemysłowym pochodzącym z pierwszej połowy XIX w., został opuszczony po zakończeniu produkcji w 1998 r. Od tego czasu przeszedł zakrojoną na szeroką skalę renowację, której głównym punktem stał się unikalny projekt o nazwie Świat Techniki

Ostrawa jest trzecim pod względem wielkości miastem Czech, najczęściej kojarzonym z wydobyciem węgla kamiennego i przemysłem ciężkim. Znajdujący się w Dolnych Witkowicach, jednej z dzielnic miasta dawny ciąg technologiczny, na który składają się szyb wydobywczy, koksownia oraz huta przez 170 lat pracy wyprodukował miliony ton żelaza i koksu. Od 1998 roku kompleks był nieczynny, a po zaprzestaniu produkcji pojawiło się wiele pytań, w jaki sposób najlepiej wykorzystać rozległe tereny przemysłowe, które jednocześnie mają niezaprzeczalną wartość historyczno-techniczną.

Cenny obszar

Cały teren z uwagi na jego wyjątkowy charakter w 2002 r. został ogłoszony narodowym zabytkiem kultury, a sześć lat później obszar przemysłowy wpisano na listę Europejskiego Dziedzictwa Kultury. Do niedawna całkowicie opuszczony, w ostatnich latach przeszedł znaczące zmiany nabierając dawnego blasku. Inwestorom zależało na tym, aby nie usuwać i burzyć oraz nie przekształcać perły ostrawskiego przemysłu w muzeum, które zwiedza się pasywnie. Z wielkiego dziedzictwa przemysłowego miasta mogą aktywnie korzystać obecne i przyszłe pokolenia. Dolne Witkowice w ten sposób stały się niekwestionowaną częścią centrum miasta i atrakcyjną przestrzenią do spędzania wolnego czasu.

Czas zmian

Rewitalizacja objęła trzy najważniejsze budynki: Wielki Piec nr 1 zmienił się w VP1, Zbiornik Gazu w Wielofunkcyjną Aulę Gong, a VI Centrala Energetyczna w Mały Świat Techniki U6. Do wspomnianych obiektów dołączył w 2014 roku zaprojektowany przez znanego czeskiego architekta Josefa Pleskota nowy gmach Świata Techniki – Centrum Nauki i Technologii. Hasłem przewodnim najnowszej atrakcji mającej na celu popularyzację nauki i techniki jest „Interaktywnie i zabawnie”. Ciekawy projekt powstały na rzecz wspierania działalności szkół w edukacji i rozrywce. Ważne, że nowopowstały projekt dostępny będzie nie tylko dla szkół i przedszkoli, ale również ogółu społeczeństwa.

Tradycja i nowoczesność

Projekt Pleskota w wyjątkowy sposób wykorzystuje magię i symbolikę miejsca, w którym się znajduje. Budynek ma niezapomniany format w kształcie trójkąta równoramiennego z kątem prostym i przeszkloną fasadą o długość 125m i 12,5m wysokości. Składa się ona ze 150 lustrzanych szyb, które razem ważą 115 ton. Na niesamowity efekt całej budowli wpływ mają dwa główne materiały, z których projekt został wykonany: refleksyjne szkło i klasycznie ostro palona cegła Adelajda – burgundowa, której do budowy użyto 96 tys. sztuk, czyli około 2 tys. m². Elewacja budynku wraz ze szklaną fasadą odzwierciedla dużą część dzielnicy przemysłowej obszaru Dolnych Witkowic, tworząc absolutnie wyjątkową kombinację odróżniającą Świat Techniki od innych tego typu ośrodków w Europie. Architekt Josef Pleskot, autor koncepcji Świata Techniki za projekt rewitalizacji dawnych terenów przemysłowych Ostrawy otrzymał prstiżową nagrodę „Architekta Roku“ przyznawaną podczas corocznych Targów Budowlanych FOR ARCH w Pradze.

Fot. Röben

Coś dla każdego

Powierzchnia 14 tys. m² Wielkiego Świata Technologii to pięć kondygnacji z czego użytkownikom udostępnione są trzy z nich. Do stałej oferty należą wystawy: Nauka Świata, Świat cywilizacji, Świat przyrody i Dzieci świata oraz jedna ekspozycja krótkoterminowa przeznaczona na wystawy czasowe. Budynek jest wyposażony w: sale wykładowe, wystawowe i lekcyjne, laboratoria, biura, szatnie, recepcje a nawet kino na 200 widzów. W sąsiedztwie sali kinowej i tzw. pokazu przestrzeń znajduje się audytorium na 100 osób w którym mogą być prowadzone interaktywne gry, doświadczenia i eksperymenty.